บริษัท ฐิติกร จำกัด (มหาชน) หรือ TK ผู้ให้บริการเช่าซื้อรถจักรยานยนต์รายใหญ่ในประเทศไทย ล่าสุดได้นำเสนอความเห็นและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับร่างประกาศคณะกรรมการว่าด้วยสัญญาเรื่องให้ธุรกิจให้เช่าซื้อรถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถแทรกเตอร์ และเครื่องจักรกลการเกษตรเป็นธุรกิจที่ควบคุมสัญญา เผยผู้ซื้อรถจักรยานยนต์ถึง 80% ของยอดขายรถจักรยานยนต์ในประเทศ ชำระเงินในรูปแบบของการเช่าซื้อ โดยผู้ใช้บริการเป็นกลุ่มผู้มีรายได้น้อย รายได้ไม่สม่ำเสมอ และไม่มีหลักฐานทางการเงินใด ๆ ประกอบการกู้ยืม ส่งผลให้ธุรกิจสินเชื่อเช่าซื้อรถจักรยานยนต์มีความเปราะบางและมีความเสี่ยงสูงกว่าสินเชื่ออื่น ๆ ข้อมูลสถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ ปี 2560 รายงานความเสียหายของสินเชื่อรถจักรยานยนต์สูงถึง 37.2% ซึ่งสูงสุดเมื่อเทียบกับสินเชื่ออื่น ๆ เนื่องจากยอดหนี้ต่อรายสูงกว่า ระยะเวลาผ่อนนานกว่า รวมทั้งต้นทุนการให้บริการสูงกว่า ทั้งนี้ สินเชื่อนาโนไฟแนนซ์ ซึ่งกำกับดูแลโดยธนาคารแห่งประเทศไทยได้กำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ย 33% ที่ลดจาก 36% และสินเชื่อพิโกไฟแนนซ์ ที่กระทรวงการคลังเป็นผู้กำกับดูแลได้กำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ย 33-36% ปัจจุบันยอดสินเชื่อคงค้างรวมทุกผู้ประกอบการมีมูลค่าหลักหมื่นล้านบาท ซึ่งยังเป็นสัดส่วนที่น้อยมากเมื่อเทียบกับมูลค่าหนี้นอกระบบที่หลายหน่วยงานคาดว่ามีมูลค่าถึงหลายแสนล้านบาท พร้อมคาดผลกระทบจากกรณี สคบ. มีความประสงค์ช่วยลดภาระประชาชนด้วยการลดดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าราคาตลาดเสรี อาจเป็นการซ้ำเติมผู้บริโภคที่ไม่สามารถเข้าถึงแหล่งเงินกู้และอาจต้องพึ่งพาการกู้หนี้นอกระบบ ซึ่งไม่ได้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์หลักของกระทรวงการคลังและธนาคารแห่งประเทศไทย
นายประพล พรประภา กรรมการและรองกรรมการผู้จัดการ บริษัท ฐิติกร จำกัด (มหาชน) หรือ TK เปิดเผยว่า พอร์ตสินเชื่อเช่าซื้อรถจักรยานยนต์ทั้งระบบมีมากกว่า 60,000 – 72,000 ล้านบาทต่อปี โดยประมาณจากยอดขายรถจักรยานยนต์ภายในประเทศที่มีถึง 1.8 ล้านคัน โดยผู้บริโภคซื้อรถด้วยเงินสด 20% และเป็นการเช่าซื้อถึง 80% หรือ 1.44 ล้านคันต่อปี ด้วยยอดปล่อยสินเชื่อเฉลี่ยคันละ 40,000 – 50,000 บาท ด้านความเสียหายของสินเชื่อรถจักรยานยนต์ สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ ปี 2560 ได้รายงานว่ามีสูงถึง 37.2% ซึ่งสูงที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับสินเชื่อประเภทอื่น ๆ กล่าวคือ หากมีการปล่อยสินเชื่อปีละ 1.44 ล้านคัน จะมีความเสียหายมากว่า 20,000 – 25,000 ล้านบาท ทั้งนี้ เป็นตัวเลขจากการศึกษาก่อนเกิดสถานการณ์โควิด-19 ที่น่าจะมีความเสียหายสูงกว่าตัวเลขดังกล่าว
ล่าสุด TK นำเสนอความเห็นและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับร่างประกาศคณะกรรมการว่าด้วยสัญญาเรื่องให้ธุรกิจให้เช่าซื้อรถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถแทรกเตอร์ และเครื่องจักรกลการเกษตรเป็นธุรกิจที่ควบคุมสัญญา โดยได้ให้ข้อมูลว่าธุรกิจสินเชื่อเช่าซื้อรถจักรยานยนต์มีความเปราะบางและมีความเสี่ยงสูงกว่าสินเชื่ออื่น ๆ เนื่องจากผู้ใช้บริการสินเชื่อเช่าซื้อรถจักรยานยนต์ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้มีรายได้น้อย มีรายได้ไม่สม่ำเสมอ และไม่มีหลักฐานทางการเงินใด ๆ ประกอบการยื่นเพื่อใช้ในการขออนุมัติสินเชื่อนอกจากบัตรประชาชนเพียงใบเดียว ทำให้การอนุมัติสินเชื่อประเมินความเสี่ยงได้ยาก ในขณะที่จากสถิติพบว่ากลุ่มลูกค้าเช่าซื้อรถจักรยานยนต์มีการผิดนัดชำระหนี้สูงกว่าสินเชื่อรายย่อยอื่น ๆ
“เทียบกับสินเชื่อนาโนไฟแนนซ์และพิโกไฟแนนซ์แล้ว สินเชื่อเช่าซื้อมอเตอร์ไซค์มีความเสี่ยงด้าน Financial Risk หรือความเสี่ยงทางการเงินสูงกว่า เนื่องจากยอดหนี้ต่อรายสูงกว่า เช่าซื้อรถจักรยานยนต์เฉลี่ยสัญญาละ 40,000 – 50,000 บาท ในขณะที่สินเชื่อนาโนไฟแนนซ์และพิโกไฟแนนซ์ยอดเฉลี่ย 20,000 – 25,000 บาทต่อสัญญา ระยะเวลาผ่อนนานกว่า เช่าซื้อรถจักรยานยนต์ผ่อนนาน 24 – 48 เดือน แต่สัญญาสินเชื่อนาโนไฟแนนซ์และพิโกไฟแนนซ์ผ่อนประมาณ 12 เดือน และต้นทุนการให้บริการทั้งต้นทุนในการปล่อยสินเชื่อและต้นทุนการให้บริการต่องวดต่อบัญชีสูงกว่า รวมทั้งความเสียหายของสินเชื่อรถจักรยานยนต์ก็สูงกว่าถึง 37.2%” นายประพลกล่าว
การกำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ยที่ผ่านมา ทั้งสินเชื่อนาโนไฟแนนซ์ ซึ่งกำกับดูแลโดยธนาคารแห่งประเทศไทยได้กำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ยที่ 33% ซึ่งปรับลดจาก 36% และสินเชื่อพิโกไฟแนนซ์ ที่กระทรวงการคลังเป็นผู้กำกับดูแลได้กำหนดเพดานดอกเบี้ย 33-36% อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันยอดสินเชื่อคงค้างรวมของทุกผู้ประกอบการของทั้งสินเชื่อนาโนไฟแนนซ์และสินเชื่อพิโกไฟแนนซ์ ณ เดือนเมษายน 2564 มีมูลค่าเพียง 21,939 ล้านบาท โดยคุณภาพลูกหนี้ ณ สิ้นปี 2563 มีลูกหนี้สินเชื่อนาโนไฟแนนซ์ผิดชำระหนี้เกิน 3 เดือนขึ้นไป จำนวนรวม 1,061 ล้านบาท หรือ คิดเป็น NPL 6.08% ส่วนสินเชื่อพิโกไฟแนนซ์ จากข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทย ณ สิ้นเดือนมิถุนายน 2564 นี้ มีหนี้เสียอยู่ที่ 32.2%
ข้อมูลดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าต้นทุนในการให้บริการสินเชื่อข้างต้นเทียบกับเพดานดอกเบี้ยที่กำหนดจากทั้งสองหน่วยงานไม่คุ้มกับการดำเนินงานของผู้ให้บริการและกับความเสี่ยงต่อลูกหนี้กลุ่มนี้ ส่งผลให้จำนวนเงินกู้รวมของทั้งสินเชื่อนาโนไฟแนนซ์และสินเชื่อพิโกไฟแนนซ์ยังเป็นสัดส่วนที่น้อยมากเมื่อเทียบกับมูลค่าหนี้นอกระบบที่หลายหน่วยงานคาดว่ามีมูลค่าถึงหลายแสนล้านบาท ทั้งนี้ ในกรณีที่ทาง สคบ. มีความประสงค์ที่จะช่วยลดภาระให้กับผู้มีรายได้น้อยด้วยการลดอัตราดอกเบี้ยลงต่ำเกินราคาเสรี อาจมีผลกระทบกับการพิจารณาอนุมัติเงินกู้เช่าซื้อรถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถแทรกเตอร์ และเครื่องจักรกลการเกษตร ของผู้ประกอบการ ทำให้ผู้มีรายได้น้อยไม่สามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ และอาจต้องไปพึ่งพาการกู้หนี้นอกระบบ ซึ่งไม่ใช่วัตถุประสงค์หลักของกระทรวงการคลังและธนาคารแห่งประเทศไทยที่ต้องการลดหนี้นอกระบบด้วยการสร้างแหล่งเงินที่ผู้บริโภคกลุ่มดังกล่าวสามารถเข้าถึงได้
อนี่ง TK ดำเนินธุรกิจเช่าซื้อรถจักรยานยนต์มาเกือบ 50 ปี และเติบโตควบคู่ไปกับอุตสาหกรรมจักรยานยนต์ไทย โดยให้บริการเช่าซื้อและบริการทางการเงินอื่น ๆ ที่ช่วยสร้างโอกาสให้ผู้บริโภคสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุน เพื่อการดำเนินชีวิตและประกอบธุรกิจได้ตามกำลัง ดำเนินธุรกิจตามหลักธรรมาภิบาล ด้วยความรับผิดชอบต่อสังคมสู่ความยั่งยืนสังคมและเศรษฐกิจ
